Yapay yağmur teknolojisi nedir, nasıl oluşur? Bulut tohumlama nedir?

Dubai sel sularının etkisi altında kaldı. Sular altında kalan evler, yollar ve iş yerlerinde ise büyük hasar meydana geldi. Birleşik Arap Emirlikleri’ni (BAE) vuran şiddetli yağış hayatı olumsuz etkiledi. Ulusal Meteoroloji Merkezine göre son 24 saatte kayıtların tutulduğu 1949’dan bu yana en yüksek yağış miktarı görüldü. Peki, Yapay yağmur teknolojisi nedir, nasıl oluşur? Bulut tohumlama nedir?

YAPAY YAĞMUR NEDİR?

‘Bulut tohumlama’ olarak da adlandırılan bu yöntem yardımıyla yağmur yağdırılabiliyor. Dronelarla bulutlara verilen elektriğin sonucunda bulutlardaki su damlacıkları birleşerek yağış oluşturuyor. Yapar yağmurun oluşturulması için bulut olması zorunludur. Yani bulut olmayan yerde yağışın hiçbir türü olmaz.

Yapay yağmur (suni yağış veya yağmur bombası), mevcut buluttan insan müdahalesi ile yağış elde etme yöntemidir. Temel hedef; enerji ihtiyacını karşılamak, kurak bölgelere su temin etmek, sisi dağıtmak, hava olaylarını kontrol altına almaktır. Temeli, yağışa uygun sıcaklıkta olan bulutlara yoğunlaşma çekirdeklerini dışarıdan suni olarak vermektir.

Yağışın oluşabilmesi için öncelikle bulutun olması gerekir. Bulut yeterince soğuduktan sonra havada doğal olarak bulunan ve yoğunlaşma çekirdeği adı verilen zerreciklerin üzerinde su birikmeye başlar. Büyüyen damlalar yerçekimine karşı koyamayarak yere doğru düşmeye başlarlar. Yoğuşmanın başlaması için yeterince soğumasına rağmen ortamda yoğunlaşma çekirdekleri yoksa yağış oluşmaz. Suni yağışta bulutlara buz parçacıkları vererek yağış oluşturulmaya çalışılır. Bulut tohumlamada; amonyum nitrat, kadmiyum iyodür, bakır sülfür, kurşun iyodür, CO2 buzu ve gümüş iyodür kullanılabilir.

Bulut tohumlamada dikkat edilmez ise olumsuz sonuçlar ortaya çıkabilir: dolunun artması veya yağışın azalması gibi. Uygulama sırasında; rüzgar durumu, hava şartları, havanın yükselme hızı, soğumuş su damlacıkları, damlacıkların birleşerek büyüme özellikleri, çekirdek konsantrasyonu özellikleri göz önüne alınır. Tohumlamadan 15 dakika ile 1 saat içinde yağış alınabilir. Genellikle yaz mevsimindeki kümülüs bulutları ile kışın görülen alçak bulutlar suni yağış için uygundur.