Öğrencilerden Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü önünde ‘Barınamıyoruz’ eylemi

Denizli’de Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü önünde eylem yapan Türkiye İşçi Partisi (TİP) üyesi öğrenciler barınma sorununa dikkat çekerek, çözüm için taleplerini sıraladı. 

Öğrenciler, “Saraya değil, öğrenciye bütçe”, “Müşteri değil öğrenciyiz” sloganlarını attı. 

“4 YILDA KİRA FİYATLARI YÜZDE 793 ORANINDA ARTMIŞTIR”

Basın açıklamasını okuyan Batuhan Beli şunları söyledi:

“Milyonlarca üniversite öğrencisinin bulunduğu ülkemizde öğrenciler günden güne ağırlaşan bir barınma krizi ile pençeleşiyor. Bütün dünya bir konut krizi ile karşı karşıya olmakla birlikte dünyanın diğer hiçbir ülkesi, yaşadığı krizin ağırlığı bakımından Türkiye’nin yanına dahi yaklaşamıyor. Türkiye toplumunun tamamını etkileyen bu krizden ise en çok öğrenciler nasibini alıyor. Türkiye, konut ve kira fiyatlarındaki artışta açık bir arayla OECD ülkelerinin başını çekiyor. OECD verilerine göre 2023 yılının birinci çeyreğinde, Nominal Konut Fiyatları Endeksi sıralamasında Türkiye 957 puanla 47 ülke arasında birinci olmuştur. Sıralamada Türkiye’ye en yakın ülke 259 puan ile Macaristan’dır; OECD ülkelerinin Nominal Konut Fiyatları Endeksi ortalaması ise 171 puandır. 2023 yılının üçüncü çeyreğinde, kira fiyatlarının değişimi incelendiğinde ise Türkiye’nin 43 ülke arasında 397 puanla yine birinci olduğu görülmektedir. Türkiye’ye en yakın ülke 169 puanla Litvanya’dır. Endeksa’nın analiz verilerine göre; Ağustos 2019’da Türkiye genelinde ortalama kira fiyatı metrekare başına 14 TL iken; 2023 yılının ağustos ayında 125 TL olmuş, yani 4 yılda kira fiyatları yüzde 793 oranında artmıştır. Ağustos 2019’da ortalama konut fiyatı metrekare başına 2 bin 141 TL iken bu sayı 2023 yılı ağustos ayında 21 bin 997 TL olmuştur. Bu krizin kaynağı yeterince konut olmaması değildir. Aksine Türkiye’de bir konut fazlası olduğundan söz etmek gerekir. Konutun bir yatırım aracı olarak kullanılmasından, gelir adaletsizliğinden ve onu körükleyen piyasacı politikalardan kaynaklanan bu kriz, yurttaşların anayasal hakkı olan konut hakkına erişimini engellemektedir.”

“HER 100 ÖĞRENCİDEN SADECE 8’İ YURTTA KALABİLİYOR”

Bursların yetersizliğinden de şikayetçi olan Batuhan Beli, “Öğrenciler için krizin tek boyutu bu değildir. Zaten yetersiz olan burs miktarları, TL cinsinden artıyor gibi görünse de dolar cinsinden erimekte ve mezun olduktan sonra öğrencileri pişman edecek denli ağır borçlar olarak öğrencilerin karşılarına çıkmaktadır. KYK yurtları hem nicelik hem de nitelik olarak yetersiz durumdadır.  Eylül 2022’de Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yayımlanan örgün eğitim istatistiklerine göre 2020 yılında Türkiye genelinde 793 KYK yurdu bulunurken, yurt sayısı 2022’de 776’ya düşmüştür. Üniversiteye giden her 100 öğrenciden sadece 8’i yurtta kalma şansına sahip olabilmektedir. Buna rağmen yurt kapasitesini artırmış görünmek için odaların kontenjanları artırılarak yurtların niteliği düşürülmekte, yetersiz çalışma ve saklama alanı gibi sorunlara yol açmaktadır. Yemekler yeterli ve besleyici olmaktan çok uzak olup, sıklıkla asgari hijyen koşullarını bile karşılamamakta ve zehirlenme dahil sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Isınma, su, ortak tuvaletlerin temizliği gibi alanlarda dahi ciddi sorunlarla karşılaşılmaktadır. Yetersiz izin süreleriyle öğrencilerin hareket özgürlüğüne ve sosyal yaşamına ket vurulmaktadır. KYK yurtlarına psikologların yerine ‘manevi danışmanlar’ atanmakta, öğrencilere dini baskılarda bulunulmaktadır. Dini baskılardan ötürü 2022 yılında Akdeniz Üniversitesi (AÜ) kampüsünde Kredi Yurtlar Kurumu’na (KYK) bağlı öğrenci yurtlarında kalan Halil Gülcan 11 Mayıs’ta, Emre Kandemir 21 Mayıs’ta, Muhammet Kaya ise 10 Haziran’da intihar etmiştir” şeklinde konuştu.

Cemaat ve tarikat yurtların çokluğuna dikkat çeken Beli, “Hükümet eliyle KYK’ların işlevselliği baltalanarak cemaat ve tarikat yurtlarına alan açılmaya çalışılmaktadır. Geçmişte Fethullahçı çetenin işgal ettiği varlıklar bugün TÜGVA, Ensar gibi vakıfların ve Nurcular diye bilinen yapıların tekeline aktarılmıştır. Bu yapılara kamu kaynaklarından destek ve teşvikler sağlanmaktadır. 2006 yılında Türkiye’deki resmi tarikat yurdu sayısının bin 723 olduğu 2022 yılında ise yüzde 93 artarak resmi tarikat yurdu sayısının 3 bin 331 olduğu biliniyor. Gayriresmi, ruhsatsız, denetimsiz olarak faaliyet gösterenlerle birlikte bu sayı çok daha fazladır. Profesör Esergül Balcı, Türkiye’de en az 1 milyon çocuğun ve gencin tarikatlar tarafından eğitildiğini belirtiyor. Özel eğitimde okuyanların 3’te 1’i tarikata bağlı okullarda okuyor. Öğrencilerin mecbur bırakıldıkları tarikat ve cemaat yurtları, sürekli baskı, zorbalık, şiddet ve hatta intihar haberleri ile gündeme geliyor. Deprem riskiyle yaşayan ülkemizde öğrencilerin barındığı evlerin, okul binalarının, yurtların depreme dayanıklı olup olmadığı ise en iyi ihtimalle bir muamma olmayı sürdürüyor. 6 Şubat depremlerinden sonra deprem yönetmeliği yasasından sonra inşa edilen yurtların dahi tahrip olduğu ve yıkıldığı görülüyor. Öğrenciler hala deprem güvenliği olmayan yurtlarda barınmaya mecbur bırakılıyor. Bulundukları binaların depreme dayanıklı olup olmadığı bilgisi öğrencilerle paylaşılmıyor” ifadelerini kullandı.

“ÖĞRENCİLER OKULLARINI BIRAKMAK ZORUNDA KALIYOR”

Maddi yetersizlikten dolayı öğrencilerin okul hayatlarını devam ettirmediğini aktaran Batuhan Beli “Öğrenciler, bütün bu sorunların karşısında çaresizliğe itilerek okullarını bırakmak ya da dondurmak, ailelerinin bulunduğu şehirlerin üniversitelerini tercih etmek, okurken hayatını idame ettirmek için çalışmak zorunda kalıyor. Bu karanlığa mecbur değiliz. Bir çözümsüzlük sarmalına sıkıştırılan barınma krizi aslında çözümsüz değildir. Krizin çözümü, bilime dayanan, akılcı ve kamucu politikalardır. Barınma hakkı aynı eğitim hakkı gibi bir temel haktır. Herhangi bir geliri ve güvencesi olmayan öğrencilerin eğitim almalarının mümkün kılınabilmesi için gerekli desteği almaları şarttır. Bu destek herhangi başka kurum ve kuruluşlar tarafından değil sadece devlet tarafından sağlanabilir. Devlet, yurttaşlara ve gençlere bu hakları sağlamakla mesuldür. Bu nedenle; KYK yurtlarının sayısı ve kapasitesi arttırılmalı ve nitelikleri insanca yaşam standartlarına yükseltilmelidir. Cemaat ve tarikat yapılarına bağlı yurtların tamamı kamulaştırılmalı ve boş kamu binaları yurt olarak hizmete açılmalıdır. KYK bursları bir öğrencinin hayatını idame etmesini mümkün kılacak şekilde arttırılmalı ve burs alan öğrenci sayısı arttırılmalı.  Öğrenci evlerine kira ve fatura destekleri yapılmalı” şeklinde konuştu.