Milyonlarca emekliyi ilgilendiren temmuz ayrıntısı: Kök maaşlarda düzenleme olmazsa…

AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sayılarını 16 milyon olarak açıkladığı emeklilerin yaklaşık 10 milyonunun maaşı, artırılmış 5 puanla birlikte yüzde 42.65 oranında zamlandı. Yüksek enflasyon sebebiyle ücretlerinde ciddi erime yaşanan emeklilerin önemli bir bölümü bu artış oranından memnun olmadı. Memnuniyetsizlik oranı en yüksek olan grup ise yılbaşı öncesi kök maaşı düşük olup da 7 bin 500 liraya tamamlanan emekliler.

ARTIŞ ORANI YÜZDE 33

Maaşı en düşük emekli maaşının üzerinde olan emekliler, yüzde 42.65 zam aldılar. Ancak sayıları yaklaşık 6 milyon olduğu söylenen, maaşı 7 bin 500 liraya tamamlanan emeklilerin bir bölümü ise yeni zamlar açıklığında tam olarak hayal kırıklığı yaşadılar. Şöyle ki; en düşük emekli maaşı 10 bin liraya çıkarılırken, artış oranı yüzde 33.3 seviyesinde kaldı.

TBMM’NİN DÜZENLEME YAPMASI LAZIM

Ekonomim’den Hüseyin Gökçe‘nin aktardığına göre, bu düzenlemeyle birlikte geçmiş yıllarda memur maaşlarına yapılan zamlarda uygulanan yöntemin tam tersi hayata geçirilmiş oldu. Yani aslında daha çok desteklenmesi gereken en düşük gelir grubuna dahil emeklilerin maaşına yapılan zam oranı, nispeten daha yüksek gelir elde edenlerin altında kaldı. Eğer aksaklık TBMM görüşmelerinde düzeltilmezse sayıları 6 milyonu bulan emeklilerin bir bölümü bu kez temmuz ayında bırakın daha az artış almayı, sıfır maaş artışıyla karşı karşıya kalacak.

Bu nasıl olacak diye sorabilirsiniz, gelin basit birkaç matematik işlemi yapalım. Eğer Merkez Bankası’nın öngörüleri doğrultusunda enflasyon haziran ayında yüzde 70 civarında gerçekleşirse, yılın ilk yarısındaki enflasyon yüzde 23.5 civarında olacak. Yani SGK ve BAĞ-KUR emeklilerinin maaşına yılın ilk yarısı için yüzde 23.5 oranında zam yapılacak.

Kök maaşı yüzde 42.65’lik artışla 8 bin 97 lira olan bir emekli, maaşına yapılacak yüzde 23.5’lik zam ile temmuz ayındaki maaşı 10 bin lira olacak. Yani bugünkü kök maaşı 8 bin 97 lira ve altında olan emeklilerin yılın ikinci yarısında ellerine geçen ücret değişmeyecek, sıfır zam almış olacaklar.

SIFIR ZAM SORUNU NASIL ÇÖZÜLECEK?

Aslında önümüzdeki yıllarda da aynı sorunla karşılaşmamak için tek bir çözüm yöntemi var o da ‘kök ücret’ kavramının gündemden çıkarılarak, en düşük emekli maaşı alanların tamamının maaşı 10 bin lira olarak belirlenmesi gerekiyor. Yani 10 bin liralık alt sınır kök ücret haline gelmeli.

Eğer bu yöntem tercih edilmezse, daha zor olan bir çözüm bulunacak. O da “her 6 ayda bir en düşük ücret için kanuni düzenleme yapılması”. Kamuoyunun 6 ayda bir bu konuyla meşgul edilmemesi için ilk seçenek daha mantıklı görünüyor. Çünkü kamu maliyesi açısından baktığımızda, kök ücret ne olursa olsun kamunun cebinden emekliler için en az 10 bin lira para çıkacak. Yani kök maaşı 8 bin lira olan da, 9 bin 900 lira olanın da eline 10 bin lira geçecek. O yüzden aynı tartışmaları temmuzda yaşamamak için şimdiden tüm kök ücretlerin 10 bin liraya çıkarılması daha doğru olacak.