Reuters haber ajansı, iki kaynağa dayandırdığı haberinde Kanada ve Türkiye’nin insansız hava araçlarına ait parçaların ithalatında anlaştığını belirtti.
Buna göre İHA parçalarının nerede kullanıldığı konusunda şeffaflık politikasının benimsenmesi gerekecek.
Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine onay vermesiyle Kanada’nın Türkiye’ye İHA parçaları satışının önü açılmış oldu.
Reuters’a konuşan iki kaynak da Türkiye’nin verdiği onaya dair belgelerin Washington’a ulaşmasının ardından Kanada’nın 2020 yılında aldığı ihracat kontrolünün ortadan kalkacağını belirtti.
Ocak ayının başında iki tarafın anlaşmaya vardığı, İsveç’in NATO üyeliğine onay sürecinin tamamlanmasının ardından anlaşmanın uygulanmasının kararlaştırıldığı ifade edildi.
Kanada Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Charlotte MacLeod ise şimdilik ihracat kontrollerinin yürürlükte olduğunu söyledi.
Kanada, Türkiye’ye insansız hava aracı (İHA) üretimi için teknoloji ihracı iznini 2021 yılında iptal etmişti.
Kanada, Türkiye’nin ürettiği İHA’ların Dağlık Karabağ’daki çatışmalarda Azerbaycan ordusu tarafından Ermenistan’a karşı kullanıldığı haberlerinin ardından bu durumu araştırmak için ihracata Ekim 2020’de ara vermişti.
Türkiye’de üretilen İHA (insansız hava aracı) ve SİHA’ların (silahlı insansız hava aracı) Dağlık Karabağ’da kullanıldığının tespit edilmesi üzerine ihracat izninin iptal edildiği açıklanmıştı.
Türkiye ve Kanada, NATO üyesi iki müttefik ülke.
Kanada, konuyla ilgili müzakereleri 2022 yılında Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine karşı çıkmasının ardından durdurmuştu. Geçen yıl Temmuz ayında düzenlenen NATO zirvesinin ardından müzakereler tekrar başlamıştı.
Reuters’ın haberine göre iki ülke arasında varılan anlaşma gereğince Türkiye’nin Kanada yapımı malzemelerin bulunduğu İHA ve SİHA’ları NATO üyesi olmayan ülkelere satması takdirinde Kanada’yı haberdar edecek.
Uluslararası silah anlaşmasına göre bu standart bir uygulama. Türkiye daha önce ticaret kontrollerini NATO ruhuna uymadığı gerekçesiyle eleştirmişti. Aynı zamanda ithal ettiği parçaları kendi üretmeye çalıştığını da aktardı.
Diğer yandan ABD hükümeti de Cuma günü Türkiye’ye F-16 jetlerinin satılmasına onay verdi. 23 milyar dolar değerinde bir anlaşmayı işaret eden bu karar, Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine onay vermesinin ardından geldi.