İş dünyası maliyetlerle boğuşurken işyeri kiralarında altı kata varan artış talep ediliyor: Dükkânlarda kira krizi

Daha o¨nce defalarca enflasyona destek ic¸in indirim c¸agˆrıları yapan Tu¨rkiye Odalar ve Borsalar Birligˆi (TOBB) Bas¸kanı Rifat Hisarcıklıogˆlu’nun yo¨netim kurulu bas¸kanı oldugˆu Ankara’daki Panora AVM’de kiracılara ihtarname c¸ekildi. AVM yo¨netimi, kiracılardan kiralarda beş katı bulan zamlar istedi, aksi takdirde emsal tespiti davası ac¸acaklarını duyurdu. Gazetemize ulas¸an kiracılar 20 bin TL olan kira ic¸in 100 bin, 32 bin TL olan kira ic¸in 112 bin TL kiralar istendigˆini belirterek davacı olacaklarını so¨yledi. Kiralarda fahiş artış talebinin birçok AVM’de yas¸andıgˆını so¨yleyen Birles¸mis¸ Markalar Dernegˆi Bas¸kanı Sinan O¨ncel, “6 kata varan kira artıs¸ı isteniyor. Bu durum enflasyonun en bu¨yu¨k ko¨ru¨kleyicisidir. Artık mu¨dahale s¸art oldu” dedi. O¨ncel s¸o¨yle konus¸tu:

“Bazı AVM’lerde sabit kiranın yanı sıra ciro kirası da vardır. Yu¨ksek enflasyon do¨neminde bu ciro kiraları c¸ok c¸ok artmasına ragˆmen sabit kiralarda altı katı bulan artıs istiyorlar. Bu artıs¸ların magˆazalardaki u¨ru¨n fiyatlarına ve tu¨keticiye yansıdıgˆını kac¸ırmamak gerek. Enflasyonun en bu¨yu¨k sebeplerinden birisidir is¸yeri kiraları. Sadece magˆaza degˆil ofis ve depo kiralarında da aynı artıs¸lar var. I·s yeri kiralarında enflasyonun belirli bir yu¨zdesi kadar bir u¨st sınır getirilmelidir. Kiralayanın kaybı da gelir veya kurumlar vergisi indirimi yapılarak kars¸ılanabilir. Bu kiraları kontrol altına almadan enflasyonun du¨s¸mesi mu¨mku¨n degˆil.”

‘YATIRIM İS¸TAHINI SO¨NDU¨RU¨YOR’

Kiranın en temel maliyet oldugˆunu hatırlatan Tu¨rkiye Esnaf Sanaatkârlar Konfederasyonu Bas¸kanı Bendevi Palando¨ken de is¸yeri kiralarına sınırlama istedi. Palando¨ken, “Çünkü kiralar anında u¨ru¨nu¨n fiyatına yansıyor. Fiyatı artınca tu¨ketici alıs¸veris¸ yapamadıgˆı ic¸in magˆdur oluyor, esnaf mal satamadıgˆı ic¸in magˆdur oluyor. Kira artıs¸ı hem enflasyonu yu¨kseltmis¸ hem de is¸leri durdurmus¸ oluyor. Yeni yatırım is¸tahını da o¨ldu¨ru¨yor. Esnaf milyonlarca lira para harcayarak du¨kkân ac¸ıyor. Daha bir yıl gec¸meden is¸ler ac¸ılmadan, yatırım maliyetini kazanmadan, mu¨lk sahibi kirayı ikiye u¨c¸e katlıyor. Piyasada bu kadar yu¨ksek faiz varken, ticarette bo¨yle bu¨yu¨k riskler varken kimse parasını yatırıma ayırmıyor” dedi.