Everest ve Fuji’den uzun: Dünyanın en derin deliği neden kapatıldı?

Rusya’daki Kola Süper Derin Sondajı, Dünya üzerindeki en derin insan yapımı delik ve en derin yapay noktadır ve 40.230 ft feet’tir. Perspektife bakarsak, bu 12,2 km veya 7,58 mil demektir; bu, Everest Dağı ile Fuji Dağı’nın toplam yüksekliğidir.

BBC’ye göre bölge sakinleri, Rusya’nın kuzeybatısındaki Kola Yarımadası yakınlarında, kuzey Norveç sınırına yakın bir yerde bulunan deliğin, cehennemde işkence gören ruhların çığlıklarını duyabilecek kadar derin olduğunu söylüyor. Ancak deliğin kendisi ancak bir yemek tabağı kadar geniştir.

Bu kadar derin bir sondaj neredeyse 20 yıl sürdü ancak delik, halihazırda 180 santigrat dereceye (356 Fahrenheit) ulaşan sıcaklıklarla Dünya kabuğunun yalnızca üçte biri civarında. O zamandan beri mühürlendi.

Uli Harms, Uluslararası Kıtasal Bilimsel Sondaj Programı’ndandır ve genç bir bilim insanı olarak Kola sondajının Alman rakibi üzerinde çalıştı.

BBC’ye konuşan Harms şunları söyledi: “Ruslar sondaj yapmaya başladığında serbest su bulduklarını iddia ettiler ve buna çoğu bilim insanı inanmıyordu.. Batılı bilim adamları arasında, kabuğun 5 km derinlikte çok yoğun olduğu ve suyun içinden geçemeyeceği konusunda ortak bir anlayış vardı.”

Biraz uzay yarışına benzer şekilde, bilinmeyen ‘derin sınırı’ keşfetme yarışı vardı. ABD bunu 1950’de, Sovyetlerin 1970’te başlaması ve Almanya’nın da 1990’da takip etmesiyle mantoyu derinlemesine incelemeye yönelik ilk ciddi planla başlattı.

1992 yılında Kola Süper Derin Sondajı’ndaki sondaj, 180 santigrat derece sıcaklığa ulaşıldığında durduruldu; bu sıcaklık, bu derinlikte beklenen sıcaklığın iki katıydı ve aletler ısıyla baş edemediğinden daha fazla sondaj yapmak imkansızdı. Sovyetler Birliği’nin çöküşünden sonra bu tür projeleri finanse edecek paranın olmadığı ve üç yıl sonra, 1995’te tüm tesisin kapatıldığı bildirildi.

Issız bölge artık maceracı turistlerin uğrak noktası.