Dünyada bir ilk: Cinsel şiddet mağdurlarına tazminat ödenecek

Ukrayna’da savaş sırasında cinsel şiddete maruz kalan 500 kadar Ukraynalı kadın tespit edilip onlara mali, tıbbi ve psikolojik destek dahil olmak üzere geçici tazminatlar ödenecek.

Ukrayna devlet başkanının eşi Zelenska, “Savaş sırasında cinsel şiddet mağdurları da dâhil olmak üzere ağır insan hakları ihlalleri mağdurlarına yönelik tazminatlar sadece ekonomik destekten ibaret değil. Adaletin yeniden tesis edilmesine yönelik önemli bir adım ve buna sadece Ukrayna’da ihtiyaç duyulmuyor” ifadelerini kullandı.

DÜNYADA İLK KEZ TAZMİNAT ÖDENECEK

Bağışçı hükümetlerin fonlarını kullanarak Ukrayna ile projeyi oluşturan Global Survivors Fund‘a (Küresel Mağdurlar Fonu) göre, aktif savaş sırasında cinsel şiddete maruz kalan mağdurlara ilk kez tazminat ödenecek.

Küresel Mağdurlar Fonu, savaş sırasında cinsel şiddete maruz kalanların tazminat almasını sağlamak amacıyla 2019 yılında, Nobel Barış Ödüllü Dr. Denis Mukwege ve Nadia Murad tarafından kuruldu. Fonun direktörlüğünü Esther Dingemans yürütüyor.

Dingemans, “Tazminat programı, mağdurların başlarına gelenlerin resmi olarak tanındığı anlamına geliyor. Bu aynı zamanda tüm topluma de bir mesaj veriyor” dedi.

TOPLAM MAĞDUR SAYISI BİLİNMİYOR

Rus güçleri tarafından cinsel şiddete maruz kalan Ukraynalıların toplam sayısı, mağdurların çoğu suçları bildirmediği için bilinmiyor. Küresel Mağdurlar Fonu bu sayının binlerce olduğunu tahmin ediyor.

”HALA GECELERİ UYUYAMIYORUM…”

Mağdur kadınlardan biri olan Lyudmila Huseynova, Ekim 2022’de 100 Ukraynalı askerle birlikte Rusya ile yapılan ve tamamı kadınlardan oluşan ilk esir takası esnasında serbest kalan sekiz Ukraynalı sivilden biriydi. Huseynova üç yıl boyunca Donetsk vilayetinde ayrılıkçı güçler tarafından esir tutulmuştu.

Huseynova, şu sözlerle yaşadıklarını anlattı:

“Bir yılı aşkın bir süredir özgürüm ve hala geceleri uyuyamıyorum. Bana nasıl iğrenç bir şekilde dokunduklarını hissederek uyanıyorum. Serbest bırakıldığımda bacaklarımı nasıl kullanacağımı ve nasıl nefes alacağımı yeniden öğrenmek zorunda kaldım.”

Huseynova, serbest bırakıldıktan sonra Dnipro’daki bir askeri hastaneye götürülse de, onun söylediklerine göre personel cinsel işkenceden kurtulan biriyle gerektiği gibi ilgilenemedi.

Huseynova, “Hastane aşırı kalabalıktı ve personel yetersizdi. Oradaki doktorları suçlamıyorum ama benim gibi biriyle ilgilenmeye hazır değillerdi. Bana nasıl yaklaşacaklarını ya da benimle nasıl konuşacaklarını bilmiyorlardı, bu da uzun vadede benim üzerimde daha fazla psikolojik hasara neden oldu” ifadeleriyle serbest kaldıktan sonra başına gelenleri anlattı.

Hüseynova’nın söylediklerine göre, onu Küresel Mağdurlar Fonu ile çalışmaya ve cinsel şiddet mağdurları ile halen hapiste olan diğer kadınlar için bir savunucu olmaya iten bu deneyimi oldu. 

Hüseynova, cinsel şiddet mağdurlarının kendisinin erişemediği destek ve anlayışa artık ulaşmasını umuyor.